Re-integratie tweede spoor: hoe maakt u het tot een succes?

Re-integratie tweede spoor is voor veel werkgevers en werknemers vrij onbekend - en daarmee vaak onbemind. Echter, tweede spoor biedt vele mogelijkheden voor zowel de werkgever als werknemer, mits het op een goede en efficiënte manier wordt ingezet. Lees in deze blog hoe u als werkgever re-integratie tweede spoor succesvol maakt voor zowel u als uw werknemer.

Zorg voor een goede timing

In meer dan de helft van de gevallen wordt re-integratie tweede spoor ingezet tussen de 12 en 14 maanden na de ziekmelding. In slechts 30% van de gevallen wordt het ingezet vóór het einde van het eerste ziektejaar. Re-integratie tweede spoor wordt dus over het algemeen relatief laat ingezet. Vaak wordt er pas mee begonnen wanneer het wettelijk verplicht is, omdat werkgevers en werknemers een drempel ervaren als het gaat om het starten van re-integratie tweede spoor.  

Maar hier ligt in feite een gemiste kans. Uit onderzoek blijkt namelijk dat hoe eerder wordt begonnen met re-integratie tweede spoor, hoe groter de kans van slagen. Wanneer er eerder wordt begonnen, is er meer tijd, ruimte en rust voor alle betrokkenen om aan het idee van een tweede spoor te wennen. De emoties die gepaard gaan met een tweedespoortraject kunnen een plaats krijgen. De overgang verloopt geleidelijker en er is minder haast, waardoor zowel de werkgever als de werknemer minder druk ervaren.

 

Wat bovendien bij veel werkgevers en werknemers niet bekend is, is dat een tweede spoor parallel kan lopen aan een eerste spoor. U kunt de optie voor een eerste spoor re-integratie dus gewoon open houden, terwijl u tegelijkertijd op zoek gaat naar een geschikte plek buiten het bedrijf. 

 

Hierbij moet opgemerkt worden dat snelheid geen doel op zich moet worden. Als het eerste spoor een goede kans van slagen heeft, heeft dit uiteraard de voorkeur. Een re-integratietraject vergt maatwerk, omdat elke situatie uniek is. Overhaast daarom het inzetten van een tweede spoor niet, maar wacht ook zeker niet te lang wanneer duidelijk wordt dat het tweede spoor passend is. 

Schakel tijdig een re-integratiebureau in

Om een re-integratietraject succesvol te laten verlopen, zijn relevante kennis en vaardigheden essentieel. Veel werkgevers hebben deze kennis en vaardigheden zelf niet in huis. Zij schakelen dan ook meestal een re-integratiebureau in. Het tijdig inschakelen van een goed re-integratiebureau heeft een aantal voordelen: 

Benodigde kennis

De professional van het re-integratiebureau heeft alle benodigde kennis in huis die nodig is voor een zo succesvol mogelijk re-integratietraject. Hij weet welke interventies kunnen worden ingezet en hij kent de actuele arbeidsmarkt goed. Bovendien is hij op de hoogte van alle wet- en regelgeving omtrent re-integratie. Hij ontzorgt u als werkgever en kan loonsancties voor u voorkomen.

Arbeidsdeskundig onderzoek

U kunt door het re-integratiebureau al in een vroeg stadium een arbeidsdeskundig onderzoek laten uitvoeren. Hierbij wordt, aan de hand van de belastbaarheid van uw werknemer, grondig onderzocht welke werkzaamheden uw werknemer zou kunnen uitvoeren en welk werk passend zou zijn. Hierin worden de wensen van uw werknemer en die van u meegenomen. Er wordt ook bepaald welk spoor het beste gevolgd kan worden. Zo voorkomt u dat u veel tijd kwijt bent met het zoeken naar mogelijkheden in de verkeerde richting.

Begeleiden van uw werknemer

De re-integratiebegeleider beschikt over de (gespreks)vaardigheden die nodig zijn om uw werknemer goed te begeleiden door een traject dat soms moeilijk en zwaar is. Een goede re-integratiebegeleider heeft een persoonlijke aanpak en biedt maatwerk. Er wordt rekening gehouden met zowel uw werknemer als u en uw bedrijf. 

Bemiddeling

Bepaalde onderwerpen kunnen moeilijk zijn voor u als werkgever om te bespreken met uw werknemer. Denk aan gevoelige zaken zoals passend werk. Het kan voor u en uw werknemer moeilijk in te schatten zijn welk werk passend is. Hier kunnen dan ook gemakkelijk conflicten en meningsverschillen over ontstaan. De re-integratiebegeleider kan hier een bemiddelende rol in spelen. Hij kan uw wensen en belangen en die van uw werknemer meenemen in het traject.

Onafhankelijk

Voortbordurend op bovenstaand punt, kan het voor uw werknemer prettig zijn dat hij wordt begeleid door een onafhankelijk persoon. Uw werknemer kan - terecht of onterecht - het gevoel hebben dat hij alleen staat tegenover de werkgever en de bedrijfsarts en dat de bedrijfsarts voornamelijk optreedt als adviseur van de werkgever. Een onafhankelijke re-integratiebegeleider kan dit gevoel verminderen en de kans op een conflict verkleinen.

Maak ruimte voor emotie- en rouwverwerking

Re-integratie tweede spoor is vaak een emotioneel traject voor een werknemer. Hij heeft te maken gekregen met ziekte en beperkingen, wat mogelijk grote invloed heeft op zijn werk en privéleven. En dan blijkt dat hij ook nog afscheid moet nemen van zijn werk, werkgever en collega’s. Dit kan gepaard gaan met gevoelens van rouw. Dit gevoel van rouw kan overweldigend zijn en zorgt ervoor dat uw werknemer niet in staat is om te kijken naar opties op het gebied van re-integratie, om motivatie te vinden en om überhaupt mee te werken aan het re-integratietraject. Het is dan ook belangrijk om ruimte te creëren voor deze emoties, om er aandacht aan te besteden en om uw werknemer te helpen deze emoties een plek te geven en te verwerken. Dat kan bijvoorbeeld in de vorm van psycho-educatie. Pas dan kan er acceptatie plaatsvinden, kan uw werknemer zijn (zelf)vertrouwen en kracht weer opbouwen en actief aan de slag gaan met zijn toekomst op het gebied van werk. 

Onderhoud de relatie met uw werknemer

Voor een succesvolle re-integratie is het belangrijk dat u het contact met uw werknemer goed houdt. Ook wanneer u de volledige re-integratie uitbesteedt aan een re-integratiebureau is het een goed idee om regelmatig contact te zoeken met uw werknemer om te vragen hoe het gaat. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat wederzijdse betrokkenheid bij de re-integratie de kans op succes aanzienlijk vergroot. Het is hierbij van belang dat u uw werknemer serieus neemt, vertrouwen uitstraalt en een veilige omgeving biedt. Druk uitoefenen op de re-integratie werkt hierbij over het algemeen averechts. 

Communiceer duidelijk met uw werknemer

Dit ligt als het ware in het verlengde van het punt hierboven. Wanneer voor uw werknemer niet duidelijk is wat er gaat gebeuren en wat hij kan verwachten, zorgt dit voor onzekerheid en angst. Dit kan vervolgens leiden tot weerstand en uiteindelijk tot stagnatie van het traject. Het is daarom belangrijk dat u duidelijk en eerlijk communiceert met uw werknemer, ook als het gaat om zaken die moeilijk zijn of gevoelig liggen. Dat begint vaak bij het uitspreken dat u geen mogelijkheden hebt om uw werknemer via het eerste spoor te laten re-integreren. Maar het kan ook gaan over het aflopen van een contract of wat er zal gebeuren als de re-integratie niet lukt.

Focus op de mogelijkheden

Indien uw werknemer een negatief zelfbeeld heeft, onzeker is en denkt in onmogelijkheden heeft dat een grote belemmerende invloed op het re-integratietraject. U kunt zich voorstellen dat ziekte, beperkingen en een ‘mislukte’ re-integratie via het eerste spoor hier wel toe kunnen leiden. Het helpt als u als werkgever wel positiviteit en vertrouwen in het traject uitstraalt. Focus op welke mogelijkheden er wél zijn en op wat uw werknemer wél kan. U kunt zo de mindset van uw werknemer positief beïnvloeden.

Take-aways

• Timing is erg belangrijk bij re-integratie tweede spoor. Wacht niet onnodig lang met het inzetten van re-integratie tweede spoor.
• Een re-integratiebureau kan u op verschillende manieren ondersteunen en/of zorg uit handen nemen bij re-integratie tweede spoor.
• Zorg dat er ruimte is voor uw werknemer om emoties te uiten en om te gaan met gevoelens van rouw. Dit maakt acceptatie mogelijk, waardoor uw werknemer weer naar de toekomst kan gaan kijken.
• Het onderhouden van een goede relatie met uw werknemer heeft een positieve invloed op de re-integratie. Investeer hierin door af en toe contact op te nemen, ook als u het gehele re-integratietraject uitbesteedt aan een re-integratiebureau.
• Duidelijke en eerlijke communicatie maakt dat uw werknemer weet waar hij aan toe is en neemt angsten en onzekerheden weg.
• Positiviteit bij uw werknemer vergroot de kans op een succesvolle re-integratie. Straal daarom positiviteit en vertrouwen uit en focus vooral op de mogelijkheden die er zijn voor uw werknemer.