Rechten van werknemers bij re-integratie tweede spoor

Bent u langdurig ziek en is het niet mogelijk om te re-integreren binnen uw oude functie? En is er binnen het bedrijf ook geen andere functie waarbinnen u kunt re-integreren? Dan moet u met uw werkgever gaan kijken naar mogelijkheden om te re-integreren bij een andere werkgever. Dit noemen we re-integratie tweede spoor. Bij re-integratie heeft u als werknemer een aantal plichten en verantwoordelijkheden, maar u heeft ook rechten. Welke dit zijn, bespreken we in deze blog.

Wat is re-integratie tweede spoor?

Wanneer u voor langere tijd ziek bent, start u samen met uw werkgever een re-integratietraject. Vanzelfsprekend kijkt u dan eerst naar de mogelijkheden om terug te keren binnen uw eigen functie of in een andere functie binnen het bedrijf van uw eigen werkgever. Dit wordt re-integratie eerste spoor genoemd. 

Bij re-integratie tweede spoor gaat u op zoek naar een functie bij een andere werkgever, waarbinnen u kunt re-integreren. 

Wanneer wordt re-integratie tweede spoor ingezet?

In sommige gevallen is het, vanwege de aard van uw ziekte, niet mogelijk om terug te keren bij uw eigen werkgever. Bijvoorbeeld omdat hij u binnen het bedrijf geen passende functie kan bieden. In dat geval wordt re-integratie tweede spoor ingezet. Uw oude werkgever neemt hiertoe het initiatief en is ook hoofdverantwoordelijk voor het vinden van een andere werkgever.

Hoe verloopt een re-integratietraject tweede spoor?

Re-integratie tweede spoor kent een aantal vaste stappen. In het kort: 

• Eerst wordt gekeken naar de mogelijkheden tot re-integratie eerste spoor. Daarbij wordt duidelijk dat dit niet tot de mogelijkheden behoort.
• Een bedrijfsarts of arbeidsdeskundige legt dan in een verklaring vast dat re-integratie bij de huidige werkgever niet mogelijk is. Dit gebeurt tussen 8 en 52 weken na uw ziekmelding.
• Uw werkgever geeft opdracht tot herplaatsing.
• Het plan van aanpak wordt aangepast in het re-integratiedossier. 
• U gaat met uw werkgever op zoek naar een nieuwe werkgever waarbij u herplaatst kan worden.
• Als u een nieuwe werkgever heeft gevonden die u passend werk kan bieden, wordt een detacheringsregeling opgesteld. Dit doet u samen met uw oude en nieuwe werkgever. 
• Wanneer iedereen (uw oude werkgever, uw nieuwe werkgever en uzelf) tevreden zijn over de re-integratie, tekent u een arbeidsovereenkomst bij uw nieuwe werkgever en gaat u echt in dienst. 
• Mocht het na twee jaar nog niet gelukt zijn om een geschikte plek te vinden bij een nieuwe werkgever, vraagt u een WIA-uitkering aan bij het UWV. Het UWV beoordeelt dan of u en uw werkgever voldoende inspanning hebben geleverd om u te herplaatsen. Zo ja, wordt gekeken of u recht heeft op een uitkering en stopt uw werkgever met het doorbetalen van uw loon.

Welke rechten heeft u bij re-integratie tweede spoor? 

Uw werkgever neemt in principe het voortouw bij het vinden van een nieuwe werkgever. Hij is hier verantwoordelijk voor. U heeft hierbij als werknemer wel een aantal rechten:

Uw werkgever mag u niet ontslaan

Net als tijdens een re-integratietraject eerste spoor mag uw werkgever u niet ontslaan tijdens de re-integratie. In principe is het zo dat uw werkgever u niet mag ontslaan tijdens de eerste twee jaar van uw ziekte. Hierop bestaan een aantal uitzonderingen, zoals: 

• U werkt niet voldoende mee aan uw re-integratie. U weigert bijvoorbeeld ander passend werk of omscholing;
• Uw werkgever had al ontslag voor u aangevraagd voordat u ziek werd;
• U zit nog in uw proeftijd;
• Er is sprake van ontslag wegens bedrijfseconomische redenen.

Goede begeleiding en hulp van werkgever

U heeft recht op goede begeleiding naar nieuw werk. Denk aan hulp bij solliciteren, loopbaanoriëntatie, assessments en (om)scholing. Het UWV beoordeelt of uw werkgever zich voldoende heeft ingespannen om u hierin te begeleiden. Zo niet, kan hij een loonsanctie opgelegd krijgen. 

Uw werkgever kan ervoor kiezen deze taken uit te besteden aan een re-integratiebureau indien hij zelf niet de benodigde kennis en vaardigheden in huis heeft om u juist te begeleiden.

Passend werk

U hoeft geen werk te accepteren dat niet passend is. In de eerste zes maanden betekent dit dat het werk moet aansluiten bij uw functionele mogelijkheden, werkervaring, salaris en opleiding. Er wordt daarnaast ook rekening gehouden met wat u mentaal en fysiek aankunt.

Na zes maanden wordt werk dat minder goed aansluit op bovenstaande punten ook als passend gezien. 

Het kan zijn dat u met uw werkgever van mening verschilt over wat wel of geen passend werk is. In dat geval kunt u een deskundigenoordeel aanvragen bij het UWV.

Werkplekaanpassingen

Het kan zijn dat er aanpassingen moeten worden gedaan aan uw werkplek of dat u een speciaal vervoermiddel nodig heeft om op uw werk te komen. U heeft dan wellicht recht op een vergoeding hiervoor. Dit kunt u (samen met uw werkgever) aanvragen bij het UWV.

Een geschikt re-integratiebureau

Take-aways

• Bij re-integratie tweede spoor gaat u op zoek naar een functie bij een andere werkgever, waarbinnen u kunt re-integreren.
• Uw werkgever neemt het initiatief tot het tweede spoortraject en is bovendien verantwoordelijk voor het vinden van een nieuwe werkgever. U als werknemer bent verplicht om mee te werken aan het traject.
• Het re-integratietraject tweede spoor kent een aantal vaste stappen die doorlopen moeten worden. 
• Meestal is detachering een onderdeel van het tweede spoortraject.
• U gaat pas echt in dienst bij de nieuwe werkgever als u, uw nieuwe werkgever en uw oude werkgever tevreden zijn over het succes van de re-integratie. 
• Tijdens het tweede spoortraject mag uw werkgever u in principe niet ontslaan, tenzij er sprake is van een uitzonderingssituatie.
• U heeft recht op goede begeleiding en hulp van uw werkgever bij het vinden van een functie bij een andere werkgever. 
• U hoeft alleen passend werk te accepteren. Hoe langer u arbeidsongeschikt bent, hoe meer ander werk als passend wordt aangemerkt.
• Als er aanpassingen nodig zijn aan de werkplek, kunt u hier in veel gevallen een vergoeding voor krijgen via het UWV.
• Het is van belang dat u vertrouwen heeft in het re-integratiebureau dat door uw werkgever wordt ingeschakeld. Zo niet, mag u zelf een andere re-integratiebureau aandragen.