De Werkhervattingskas: Wat houdt het in?

Indien u geen eigenrisicodrager bent voor de Ziektewet en/of de Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsongeschikten, dan krijgt u als werkgever te maken met de gedifferentieerde premie Werkhervattingskas (Whk). Maar wat is dit precies? Waarop is de premie gebaseerd? En zijn er nog andere opties?

Wat is de Werkhervattingskas? 

De werkhervattingskas is ingevoerd op 1 januari 2007 en is onderdeel van de werknemersverzekeringen. De gedifferentieerde premie werkhervattingskas heeft betrekking op werknemers die arbeidsongeschikt raken en om deze reden een uitkering ontvangen. De uitkering wordt aan uw werknemer betaald door het UWV, maar via de gedifferentieerde premie Whk betaalt u als werkgever indirect voor de kosten van zieke werknemers. 

In het geval van arbeidsongeschiktheid zijn er verschillende mogelijkheden:

Uw werknemer ontvangt een WIA-uitkering

De WIA (Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen) bestaat uit twee onderdelen: 

Uw werknemer ontvangt een Ziektewet-uitkering

In sommige gevallen kunt u een Ziektewet-uitkering (ZW) voor uw werknemer aanvragen. Meestal gaat het om werknemers met een tijdelijk contract of flex-contract hebben. Ook voor de Ziektewet betaalt u gedifferentieerde premie Whk. 

Hoe wordt uw premie bepaald?

Om de premie te bepalen, wordt gekeken naar de gegevens van twee jaar geleden. Op basis van het totaalbedrag aan uitkeringen voor (ex-)werknemers in dat jaar, wordt de premie berekend. 

De gedifferentieerde premie Whk bestaat uit twee onderdelen: 

• Premie WGA (Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten);
• Premie ZW (Ziektewet).

Jaarlijks ontvangt u een beschikking, waarin de premiepercentages voor beide onderdelen worden vermeld. U betaalt de premie over uw huidige loonsom, maar de premiepercentages zijn gebaseerd op (ex-)werknemers die twee jaar geleden arbeidsongeschikt waren en een uitkering ontvingen. 

Drie parameters

De premie Whk wordt dus per werkgever vastgesteld. Het UWV gebruikt hiervoor drie parameters, die jaarlijks worden bijgesteld en gepubliceerd:  

1. De totale loonsom

Op basis van de totale loonsom van een bedrijf, wordt het ingedeeld als kleine, middelgrote of grote werkgever. Zij nemen hiervoor het gemiddelde premieplichtige loon, dat is berekend over alle werknemers van Nederland. Hierop maken zij de indeling als volgt:

Voor 2023 is het gemiddelde premieplichtige loon vastgesteld op €36.200. Dit maakt dat de indeling voor dit jaar er als volgt uit ziet: 

2. Sectorale premie

Per sector wordt door het UWV jaarlijks een premiepercentage vastgesteld. Dit percentage is gebaseerd op het gemiddelde bedrag aan ZW- en WGA-uitkeringen dat wordt uitbetaald in de sector. Het UWV hanteert 67 sectoren met hun eigen percentage. In hoeverre dit op uw bedrijf van toepassing is, hangt af van de grootte van uw bedrijf. Voor kleine werkgevers wordt alleen de sectorale premie toegepast. Voor grote werkgevers wordt een individuele premie vastgesteld, op basis van het risico op arbeidsongeschiktheid. Voor middelgrote werkgevers wordt de sectorale premie gecombineerd met een individuele premie. Voor middelgrote en grote werkgevers is het dus belangrijk om de uitkeringslasten laag te houden en arbeidsongeschikte werknemers zo spoedig mogelijk te laten reïntegreren. Dit zorgt ervoor dat de premie laag kan blijven. 

3. Uitbetaalde ZW- en WGA-uitkeringen

Om de premiepercentages te berekenen, wordt gekeken naar de gegevens van twee jaar geleden. Zo worden de premiepercentages van 2023 dus berekend op basis van de gegevens van 2021. Dit wordt meegenomen in de sectorale premies. Bij middelgrote en grote werkgevers wordt er tevens gekeken naar de individuele gegevens van twee jaar geleden. Op basis daarvan krijgen werkgevers een individuele korting of opslag op het gemiddelde premiepercentage. Hierbij worden echter wel minimum- en maximumpremies gehanteerd.

Alles op een rijtje

Nog even op een rijtje hoe de premie wordt bepaald naar de grootte van de werkgever:

•  Kleine werkgever

Voor kleine werkgevers wordt alleen de sectorale premie toegepast. 

•  Middelgrote werkgever

Voor middelgrote werkgevers wordt de sectorale premie gecombineerd met een individuele premie. Hoe groter de werkgever, hoe groter het aandeel van de individuele premie. Er is echter wel sprake van minimum- en maximumpremies.

• Grote werkgever

Grote werkgevers krijgen een individuele premie, op basis van de gegevens van twee jaar geleden. Ook hier worden minimum- en maximumpremies gehanteerd.

Eigenrisicodragerschap

Bovenstaande informatie is van toepassing op werkgevers die deelnemen aan de publieke werknemersverzekeringen, in de vorm van de Werkhervattingskas. Echter, het is ook een optie om hier niet aan deel te nemen. U hoeft dan ook geen premie voor de Werkhervattingskas te betalen. Dit betekent wel dat u zelf de uitkeringen van uw werknemers moet betalen wanneer zij arbeidsongeschikt raken én dat u zelf verantwoordelijk bent voor de re-integratie van uw arbeidsongeschikte werknemers. 

Voor welke uitkeringen is eigenrisicodragerschap mogelijk?

Eigenrisicodragerschap is mogelijk voor zowel de Ziektewet- als de WGA- uitkering. U kunt eigenrisicodrager worden voor één of voor beide uitkeringen. Indien u voor één van de twee uitkeringen eigenrisicodrager wordt, betaalt u voor die uitkering geen premie meer aan de Belastingdienst. U vindt op de beschikking alleen nog de gedifferentieerde premie voor de andere uitkering.

Wat zijn de voor- en nadelen van eigenrisicodragerschap

Eigenrisicodragerschap heeft uiteraard voor- en nadelen. In het kort: 

De voordelen

• U betaalt minder premie aan het UWV;
• U heeft zelf de controle over verzuimpreventie, -begeleiding en re-integratie van uw zieke of arbeidsongeschikte (ex-)werknemers;
• U kunt het eventueel bespaarde geld investeren in een preventie- en/of vitaliteitsbeleid. 

De nadelen

• Het betekent een uitbreiding van uw HR-takenpakket. U moet wellicht extra personeel aannemen om te zorgen voor de nodige kennis en een goede verzuimadministratie. Het kan betekenen dat u uw contract met uw arbodienst moet uitbreiden om aan de eisen van de belastingdienst te voldoen. 
• U heeft nooit 100% zekerheid over de toekomstige kosten voor eventuele arbeidsongeschikte werknemers.

Hoe maakt u de keuze?

Om te bepalen of eigenrisicodragerschap voor u een goede keuze is moet u de kosten tegen de baten afwegen. Over het algemeen is eigenrisicodragerschap verstandig wanneer het verzuim laag is en de premies hoog. Aan de hand van de Premiewijzer Gedifferentieerde premie Werkhervattingskas (Whk) van het UWV kunt u een berekening maken van de kosten die u zou kunnen besparen aan gedifferentieerde premie.

Daarnaast heeft het UWV een handige checklist ontwikkeld, die u kan helpen bij de afweging om eigenrisicodrager te worden.

Lees voor meer informatie over eigenrisicodragerschap de blog die wij eerder erover schreven: ‘Welke verantwoordelijkheden heeft u als eigenrisicodrager bij re-integratie?’

Takeaways

• De werkhervattingskas is onderdeel van de publieke werknemersverzekeringen.
• De werkhervattingskas heeft alleen betrekking op de ZW (Ziektewet) en de WGA (Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten).
• De kosten voor de IVA (Inkomensvoorziening Volledig Arbeidsongeschikten) worden niet aan werkgevers doorberekend. Hier betaalt u dan ook geen premie voor.
• Om de premie vast te stellen worden drie parameters gehanteerd: de totale loonsom, de sectorale premie en de uitbetaalde ZW- en WGA-uitkeringen van twee jaar geleden.
• De gehanteerde parameters worden jaarlijks opnieuw vastgesteld en gepubliceerd door het UWV.
• U bent niet verplicht om deel te nemen aan de publieke werknemersverzekeringen: u kunt er ook voor kiezen eigenrisicodrager te worden.