Burn-out, beroepsziekte nummer één

Bent u aan het herstellen van een burn-out? U bent zeker niet de enige. In 2020 hadden volgens TNO ruim 1,2 miljoen werknemers in Nederland last van burn-outklachten. Burn-out kan een ware epidemie worden genoemd, en werkstress een belangrijk arbeidsrisico. Burn-out ontstaat vaak door een lange periode van stress en overspanning. U kunt zich uitgeput en oververmoeid voelen en een reeks aan verschillende klachten krijgen, zoals een slechte concentratie en piekeren, maar ook duizeligheid en hartkloppingen. Vaak ontstaat een burn-out door verschillende factoren. Zowel op uw werk als in uw privésituatie kunnen factoren meespelen die uiteindelijk leiden tot een burn-out.  

Herstellen van burn-out

Herstellen van een burn-out kan onvoorspelbaar zijn, of anders verlopen dan verwacht. Het verschilt vaak per persoon hoe lang het duurt voor iemand weer klaar is om volledig aan het werk te gaan. Daarom is het zaak dat de werkgever in overleg met u een traject uitzet waarbij het aantal werkuren volgens een aangepast schema en stap bij stap worden uitgebreid. Als blijkt dat het schema te ambitieus is dan moet er mogelijkheden zijn om de werkuren weer af te bouwen. Immers als u te snel teveel werkt kan het zijn dat uw burn-out verergert of niet meer over gaat. Bij herstel van een burn-out zijn de volgende punten belangrijk:

• Acceptatie en rust: Bij burn-out bent u als het ware uitgeblust, op mentaal en fysiek vlak. Uitrusten heeft prioriteit en dat kan alleen als u accepteert dat u een burn-out heeft. 
• Werksituatie aanpassen voor gezonder en duurzamer werken.
• Veranderingen in uw leefstijl aanbrengen zodat u weerbaarder bent tegen stress. Bijvoorbeeld door actief en bewust meer rustmomenten te creëren, te beginnen met sporten en gezondere voeding en andere manieren waarop u kunt ontspannen.

Hoe lang duur het herstel bij burn-out?

• De duur van een burn-out verschilt per persoon. Vaak duurt het een jaar om goed te herstellen, maar u kunt ook langer last houden van een burn-out en zelfs jaren bezig zijn met het herstel. Volgens onderzoek is de gemiddelde duur van een burn-out ook nog eens toegenomen van 242 naar 290 dagen. Belangrijke factoren die de duur van uw burn-out beïnvloeden:

• Als uw werkgever uw herstel actief aanpakt en begeleidt bent u over het algemeen sneller weer gezond. Dan bestaat de kans dat u binnen een paar maanden alweer wat taken voorzichtig kan opnemen en uw werkuren kan opbouwen. 
• Als u niet voldoende rust krijgt kan dit uw herstel sterk in de weg staan. De balans tussen voorzichtig weer aan het werk gaan en de tijd nemen om uit te rusten is belangrijk.

Tips bij het herstellen van een burn-out

Om goed te herstellen van een burn-out is het belangrijk te onderzoeken wat het beste voor u werkt. Iedereen werkt anders en hersteld op andere manieren. Wel zijn er een aantal tips die voor iedereen gelden om te herstellen van een burn-out. 

• Voldoende rust en slaap. Overspannenheid is een belangrijk onderdeel van burn-out. Zorg dat u weer hersteld door voldoende rust te nemen en weer tenminste 8 uur te slapen. 
• Bewegen. Mentale klachten zijn vaak onderdeel van burn-out, en een goede methode om uw gedachten pauze te geven is door uw lichaam te bewegen. Is het nemen van sportlessen nog een te hoge drempel? Dagelijkse wandelingen maken al een groot verschil.
• Bewust niets doen. Vaak is hoge werkdruk een aanleiding voor burn-outklachten. Zorg dat u echt hersteld van die werkstress door bewust niets productiefs te doen.
• Gezonde voeding. Bent u oververmoeid, dan is het belangrijk bij de basis te beginnen met goede voeding.

De tips lijken simpel, maar met het toepassen ervan leert u wat het beste voor u werkt, ook na herstel van een burn-out. 

Terug naar werk na een burn-out

Re-integreren na burn-out kan ingewikkelder zijn dan een re-integratie na verzuim door fysieke redenen. Het is immers vaak een langer traject, en de factoren die hebben bijgedragen aan uw burn-out zijn misschien niet allemaal weg. Er zijn verschillende manieren om de stappen terug naar werk soepeler te maken. Bijvoorbeeld door de juiste begeleiding in te zetten. Een aantal zaken waar u mee rekening kunt houden:

• Misschien maakt u zich zorgen dat u te snel weer aan het werk gaat, maar volgens artsen kan het juist bevorderend werken als u gedeeltelijk weer actief wordt door langzaam aan werk op te pakken. Met een aantal uur werk in de week heeft u houvast en een routine, kunt u uw motivatie versterken en in contact blijven met collega’s. Hoe langer u niet aan het werk bent, hoe lastiger het is om terug te keren naar de werkvloer. De drempel kan erg hoog worden op die manier.
• Zorg voor goed contact met uw werkgever. Begrip voor uw situatie door uw werkgever kan al veel helpen om de terugkeer naar werk goed en succesvol te laten verlopen. Zo kunt u ook samen rekening houden met wat u nodig heeft om het werk draaglijk en plezierig te maken. Denk bijvoorbeeld aan meer flexibiliteit qua werkuren of werktijden, maar ook de mogelijkheid om een aangepaste werkplek, zoals thuis, of takenlijst te hebben.
• Regelmatig communiceren met uw leidinggevende over uw traject zorgt ervoor dat iedereen op een lijn zit. Een burn-out kan lastig te begrijpen zijn, daarom is het belangrijk dat uw werkgever goed op de hoogte is van uw gezondheid en de stappen die u maakt maar ook welke behoeftes u heeft. 
• Was de werksfeer of bedrijfscultuur een belangrijke reden dat u ziek werd? Conflicten of ongewenst gedrag kunnen veel stress geven? Deze stress, ook wel psychosociale arbeidsbelasting of PSA genoemd, kan zeer ongezond zijn en bijdragen aan het ontwikkelen van burn-out. Uw werkgever is daarbij verplicht te voorkomen dat de PSA te hoog wordt. Heeft u te maken met een dergelijke situatie, dan kunt u aan de bel te trekken bij de vertrouwenspersoon, preventiemedewerker, bedrijfsarts of uw werkgever.
• Begeleiding in het traject terug naar werk helpt u uzelf niet over de kop te werken. Ook kan de begeleider bemiddelen voor u wanneer u bepaalde behoeftes heeft in het werk, of advies geven over een gezonde manier van werken en opbouwen.
  • Re-integratiebegeleider
  • Psycholoog
  • Coach: Een coach kan ook helpen met cursussen zodat u beter en gezonder om leert gaan met werk. Denk bijvoorbeeld aan trainingen omtrent:
    • Tijdsmanagement en werk-privé balans in stand houden.
    • Assertiviteitstraining, ook als het gaat om ongewenst gedrag van externen, zoals klanten en patiënten.
    • Omgaan met (werk)stress
• Het wordt steeds lastiger om offline te zijn, en met de mogelijkheid voor werkcontact op uw Smartphone of laptop kan het lastig zijn afstand te doen van werk. Daarom wordt op het moment ook de toevoeging van een wet behandeld omtrent het recht op onbereikbaarheid. Dat betekent dat u bijvoorbeeld buiten kantoortijden geen werkmail of telefoontjes meer mag ontvangen.

Re-integreren na burn-out met een nieuwe baan

In sommige gevallen is uw oude baan een belangrijke factor geweest in het ontwikkelen van uw burn-out. Bijvoorbeeld wanneer de bedrijfscultuur ongezond is, als er zich conflicten hebben voorgedaan die niet naar behoren zijn opgelost of als de werkdruk voor u te hoog was. Er kunnen veel verschillende redenen zijn waarom het niet de beste keuze is voor u en uw gezondheid om terug te keren naar uw oude functie of het bedrijf waar u werkte. In dat geval kunt u re-integreren op een andere manier, namelijk binnen een nieuwe functie die beter bij u past. Misschien kan dit bij uw oude werkgever of als dat niet lukt bij een nieuwe werkgever. 

• Andere functie binnen uw oude bedrijf: Bent u nog wel tevreden over uw werkgever en het bedrijf waar u werkt, maar was de functie die u uitoefende van invloed op uw ziek worden? In dat geval kunt u ook re-integreren binnen een andere functie in uw bedrijf. Uw werkgever kan u dan passend werk aanbieden waarin u beter zal gedijen. In kleinere bedrijven is het vaak lastiger binnen een andere functie te re-integreren. Als blijkt dat uw werkgever u geen passende functie aan kan bieden, kunt u re-integreren binnen ander werk bij een nieuwe werkgever in een tweede spoor traject.
• Andere functie bij nieuw werkgever: Binnen een tweede spoor traject wordt u begeleidt naar nieuw werk bij een nieuwe werkgever. In deze situatie zal u starten met sollicitatieactiviteiten om passend werk te vinden. Hierbij kunt u verschillende type begeleiding krijgen:
  • Loopbaanbegeleiding, waarbij u goed inzicht krijgt in welke baan bij u past.
  • Outplacement, waarbij u begeleidt en bemiddeld wordt naar nieuw werk door een professional met een netwerk en ervaring met de huidige arbeidsmarkt.

Takeaways

• Wilt u na een burn-out weer terug naar uw oude baan? Zorg dat u niet te snel weer aan de slag gaat en echt voldoende bent herstelt. De burn out kan verergeren waardoor op termijn volledig aan het werk gaan niet lukt. De kans is groot dat u een sluimerende vorm van burn-out houdt.
• Uw werksituatie moet worden aangepast om gezonder en duurzamer te werken.
• Uw leefstijl zult u moeten aanpassen zodat u weerbaarder bent tegen stress.
• Volgens onderzoek is de gemiddelde duur van een burn-out toegenomen van 242 naar 290 dagen.
• Als werkgevers betrokken zijn en meedenken dan kan een werknemer sneller van een burn-out herstellen.
• De oorzaken van een burn-out zijn zowel fysiek als mentaal. Overspannenheid is een belangrijk onderdeel van burn-out. Zorg dat u weer hersteld door voldoende rust te nemen en weer tenminste 8 uur te slapen. 
• Bewegen. Mentale klachten zijn vaak onderdeel van burn-out, en een goede methode om uw gedachten pauze te geven is door uw lichaam te bewegen. Is het nemen van sportlessen nog een te hoge drempel? Dagelijkse wandelingen maken al een groot verschil.
• Bewust niets doen. Vaak is hoge werkdruk een aanleiding voor burn-outklachten. Zorg dat u echt hersteld van die werkstress door bewust niets productiefs te doen.
• Gezonde voeding. Bent u oververmoeid, dan is het belangrijk bij de basis te beginnen met goede voeding.
• Als de burn-out klachten het toestaan kunt u weer aan re-integreren denken, hierbij is een traject van rustig de werkuren uitbreiden belangrijk. Net zo belangrijk is de communicatie met uw werkgever en begeleiding door de bedrijfsarts, re-integratiebegeleider, psycholoog of coach.
• Als er zich conflicten hebben voorgedaan die niet naar behoren zijn opgelost of als de werkdruk voor u te hoog was en daarom terugkeer naar de oude functie niet wenselijk is, dan is re-integratie met een nieuwe functie wellicht beter.
• Misschien kan dit bij uw oude werkgever of als dat niet lukt bij een nieuwe werkgever.